Ebeveynlerde Aşırı Korumacılık

21 Ekim 2015 Devamı

Aşırı korumacılık, ilgi göstermekle eş anlamlı mıdır? Aşırı korumacılık ayrı, ilgi göstermek ayrı şeylerdir. Aşırı korumacı anne ve babaların bir kısmının aslında çocuklarına yeterli ilgi ve bakımı vermedikleri de gösterilmiştir.

Yetersiz ilgi ve bakım gösteren ama aşırı korumacı anne ve babalara “duygusuz kontrolcüler” adı verilmektedir. Yoğun bir koruma davranışının içeriğinde bazen duygu yoktur.

Peki, duygu yoksa aşırı korumanın içeriğinde ne var? İşte buna araştırmalar yeterince cevap veremiyor. Ama gözlemlerim aşırı korumacı bazı ebeveynlerin, aslında çocuklarını değil, kendilerini korumakta olduklarını gösteriyor. Bu ebeveynler, kendi korkularını ve kaygılarını çocukları üstünden yaşamaktadır.

Bazı annelerin-babaların içinde hep “kötü bir şey olacak hissi” vardır. Bu nedenle her şeyi korkarak, evhamlarıyla bulandırarak yaşarlar. Çocuğun dışarı çıkması tehlikeli olmayabilir. Ama çıkarsa, anne-baba huzursuz olacaktır. Gözleri hep çocuklarının üstündedir. Bir suçluluk duyma veya duyacakmış olma hali vardır. Bu durumdan çocuk ne mesaj alır?

“Anne babamın gözleri hep benim üstümde, hata yapsam nasıl olsa onlar düzeltir. Zaten neyin hata, neyin hata olmadığını da bilmiyorum ki!”.
Çocuklarına “hayır” demek onlara zor gelir. Yaptıkları yaramazlıklara göz yumarlar. Eğer kızacak olurlarsa, ona kötü bir şey olacağı korkusunu yaşarlar. “Her şey kontrol altında” olmalıdır. Kontrol etmenin en iyi yolu ise, zorluk çıkaracak davranışlardan kaçınmaktır.

Yaramazlıklara katlanılır, sorunlar ört bas edilir. Bu durumdan çocuk ne mesaj alır?
“Ne yapsam, anne ve babam sorunu çözer, halleder. O zaman ne istersem yaparım…”

Bazen yarattıkları sorun dayanılmaz olduğunda, ebeveynlerden birisi duruma “dur” der. Ama bu geç bir “dur” olduğu için, genelde çok şiddetli, dayaklı bir tepki haline gelir. Bu durumdan çocuk ne mesaj alır?
“Demek ki tepki böyle şiddetli gösterilir. Tepki eşittir şiddet”.