Beslenme Dışı Emme Alışkanlıkları

Küçük çocuklarda en sık rastlanılan ağız alışkanlıkları parmak, emzik ve dudak emmedir ve bu alışkanlıklar ‘beslenme dışı emme alışkanlıkları’ olarak tanımlanır. Beslenme dışı emme alışkanlıklarının dişler ve çene kemikleri üzerine olumsuz etkileri vardır. Alışkanlığın süresine, şiddetine ve şekline bağlı olarak çene ve dişlerde oluşan etki değişmektedir.

KÖKENİ
Normal gelişen çocuklar, psikolojik ve fizyolojik olarak emmek için içsel bir dürtüye sahiptirler. Ancak bu alışkanlık oral dönemin (yaklaşık 3 yaş) ilerisine geçmemelidir. Israrcı beslenme dışı emme alışkanlıklarının, stres ve endişe ile başa çıkamamayı gösteren psikolojik bir bozukluğu yansıttığı görüşünde olan düşüncelerin yanı sıra, bunun sadece ödüllendirilen ve öğrenilen adaptif bir cevap olduğu düşünceside mevcuttur.

YAYGINLIĞI
Beslenme dışı emme alışkanlığı bebeklerde evrensel bir harekettir ve bebeklerin %90 dan fazlasının yaşamın ilk yılında bu alışkanlığa sahiptir. Çalışmalar ortalama 24-36 aylarda çocukların bu alışkanlığı terk ettiğini göstermiştir. Parmak emme alışkanlığı emzik emmeye göre daha ısrarcı olabilmektedir, bu nedenle bir parmak alışkanlığı geliştiğinde yerine emzik konulmalıdır. Genelde anaokuluna başlandığında akranlarının baskısına bağlı olarak emzik alışkanlığından vazgeçilir.

DİŞLER ÜZERİNE ETKİSİ
Beslenme dışı emme alışkanlıklarının dişler üzerine etkisi alışkanlığın süresine, sıklığına ve şiddetine bağlıdır. Normal şartlarda ağız kapalıyken yada uyurken dilimizin üst damak kubbesine oturması ve üst çeneyi desteklemesi gerekir. Ancak emme sırasında damağa parmak yada emzik yerleştirilmekte ve yanaklar üst çeneye baskı yapmaktadır.

Sonuçta:

• Üst çene ileri doğru normalden fazla gelişmektedir.
• Üst çene daralmaktadır.
• Üst dişler ön bölgede alt dişleri örtememektedir.
• Alt çene üst çeneden daha fazla gelişmekte ve çapraz kapanış oluşmaktadır.

ÖNERİLER

1. Alışkanlığa bağlı diş-çene problemlerini en aza indirmek için, bu tip alışkanlıklar 24 aylık itibariyle ortadan kaldırılmalıdır.
2. Parmak alışkanlıklarının emzik alışkanlıklarına göre daha şiddetli malokluzyonlara neden olma olasılığı ve parmak alışkanlıklarının üstesinden gelmenin emzik alışkanlıklarından daha zor olmasından dolayı, parmak alışkanlığının emzik alışkanlığı ile yer değiştirmesi tavsiye edilir.
3. Yaşamın ilk yılında psikolojik ve fizyolojik emme ihtiyacı ele alındığında, 12 aylıktan önce alışkanlıkların ortada kaldırılmasını tavsiye etmek sağduyulu bir yaklaşım olmaz.

Diş Hekimi Fatma Peker

Kategori: Beslenme, Yazarlar