Kızamık

07 Kasım 2013 Devamı

Kızamık hastalığının belirtileri nelerdir?

Kızamık hastalığı çocukluk çağı döküntülü hastalıklarının en ağır enfeksiyonudur. Kızamık, kızamıkçık, kızıl, su çiçeği, beşinci hastalık, altıncı hastalık gibi viral enfeksiyonlara bağlı döküntü olabilir ama kızamık hastalığı hem komplikasyonlar olarak, hem hastalığın akut dönemi olarak en ağır enfeksiyondur.

Kızamık viral bir enfeksiyondur, yani bir virüse bağlı ortaya çıkar. Döküntüler kızamık hastalığı için spesifiktir, kızamık döküntüyle seyreder. Virüs bulaştıktan 8-14 gün sonra çocukta bulgular ortaya çıkar.

Belirtileri

Kızamığı diğer hastalıklardan ayırt etmemizi sağlayan bulgulardan bir tanesi prodrom dönemi dediğimiz döküntü ortaya çıkmadan 3-4 gün önce burun akıntısı, gözde kızarıklık, çapaklanma, öksürük şikayetleri ve ateştir.

Döküntülerden önce

Döküntü ortaya çıkmadan 4 gün önce spesifik bulgular vardır. Döküntülerden 1-2 gün önce ağız içinde koplik lekesi adı verilen bir lezyon oluşur. Bu belirtilerin 3-4 gün ardından döküntü başlar. Genelde yüzde, karında, sırtta, ekstremitelerde yaşanan döküntüler yalnızca el ayalarında ve ayak altlarında görülmez.

1-2 gün içerisinde hızlı bir şekilde minik minik olan döküntüler birbiriyle birleşerek daha ağır bir döküntü görüntüsü verir. Kızamık hastalığında ateş 6-7 günü bulabilir. Kızamık çocukta halsizlik, iştahsızlık, yoğun ateş, burun akıntısı, etrafla ilişkisinde azalma bulguları veren bir hastalıktır.

Kızamık nasıl tedavi edilir?

Kızamık hastalığı viral bir enfeksiyondur. Hastalığa yönelik spesifik bir ilaç yoktur. Ancak bulgularına yönelik sportif tedavi dediğimiz bakıma yönelik tedavi yapıyoruz.

Kızamık hastalığında ilk 4 günde döküntü ortaya çıkmadan önce tedavi etmemiz gerekenlerden biri ateş. Ateş düşürücüler kullanılabilir. Burun akıntısı ve yoğun öksürük vardır. Buna yönelik oda nemlendirilebilir, burun damlaları kullanılabilir. Gözdeki kızarıklık ve çapaklanmaya karşı göz damlalarının çok faydası olmuyor.

Neler yapabilirsiniz?

Ilık masaj göze yapılabilir. Işığa karşı çocuk duyarlı olduğu için odası daha loş hale getirilebilir. Öksürüğü kesmek için ılık su, bitkisel çaylar verilebilir. Kızamık geçiren çocuk mutlaka istirahat etmelidir. Kızamık hastalığında döküntü ortaya çıktıktan sonra A vitamini kullanılabilir.

Antibiyotik kullanımı hiçbir zaman önerilmez. Ancak kızamığın seyri sırasında ya da sonrasında sekonder bir bakteriyel enfeksiyon ilave olduysa, ona yönelik antibiyotik tedavisi yapılır. Diğer döküntülü hastalıklara göre kızamıkta sekonder enfeksiyon riski çok daha fazladır. Özellikle orta kulak iltihabı çok sık görülmektedir.

Kızamık olan çocuklarda zatürre oranı çok artmaktadır. Laringo trakeo bronşit dediğimiz kuru tarzda, havlar tarzda öksürük çok sık görülmektedir. Komplikasyona bağlı olarak antibiyotik tedavisi, gerekirse sıvı tedavisi uygulanabilir. Ama kızamık olan çocuğun hastaneye yatmasına ihtiyaç yoktur, evde tedavisi yapılabilir.

Bulaşmaması için

Diğer çocuklara bulaşmaması için çocuğun okuldan ya da yuvadan izole edilmesinde fayda var. Ancak sekonder bir enfeksiyon ilave olduysa, bir zatürresi varsa ya da meningoensefalit dediğimiz beyin fonksiyonlarını etkileyen bir durum varsa, o zaman tabii ki hastaneye yatırılarak izlenmesinde, tedavi edilmesinde fayda var.

Su çiçeği gibi kızamık da, çocukta ömür boyu antikor bıraktığı için tekrarlaması mümkün değildir.

Kızamık bulaşıcı mıdır?

Kızamık bulaşıcılığı yüksek olan hastalıklardandır. Aşı 1956’lardan bu yana uygulanmaktadır. Aşı uygulanmasından önce okul çağı öncesi ataklar halinde, salgınlar halinde seyreden bir hastalıktı. Duyarlılığı olan çocuklara bulaşma oranı çok yüksekti.

Ne zaman bulaşır?

Genelde bulaşıcılığı döküntü ortaya çıkmadan 4-5 gün önce başlıyor, döküntü çıktıktan sonra da 5 gün sürüyor. Kızamık, damlacık enfeksiyonu şeklinde bulaşıyor. Çocuklar hastalığı genelde aşı olmadan önce geçiriyor, diğer bir çocuktan kapıyordu. Salgınlar halinde oluyordu. Fakat hastalıktan korunmanın tek yolu aşı olmak.

kızamıkKızamık başka hastalıklarla karıştırılabilir mi?

Çocukluk çağında döküntü yapan ya da kızamıkla karıştırılabilecek, kızamıkçık hastalığı ve özellikle 3 yaşına kadar çocukların %90’ının geçirdiği 6. hastalık var. Kızamığın aşısı var, artık kızamıkla çok karşılaşmıyoruz. Kızamıkçığın aşısı var, çok karşılaşmıyoruz. Ama 6. hastalık Herpes Tip 6 dediğimiz bir virüsün yaptığı, 3 yaşına kadar olan çocuklarda karşılaştığımız, özelliği de genelde 3 ya da 4 gün süren ısrarlı ateş.

6. hastalık ile birlikte 3-4 günün sonunda çocuklarda ateş düşüyor, vücutta, sırtta ve göğüste 1-2 gün süren döküntü yaşanıyor. Ateş düşerek döküntü başlıyor, ilaç kullanımına ihtiyaç olmuyor ama ateşli dönemde aşırı huysuzluk çocuğun gözlerinde şişlik, ateşli havale riskini artırıyor, iştahsızlık yapabiliyor.

Kızamık mı, kızamıkçık mı?

Kızamıkçık kızamığa göre daha hafif bir hastalıktır. Kızamıkta döküntüler daha kırmızı, birkaç gün sonra daha kahverengimsi olmakta. Kızamıkçıkta ise döküntüler 1-3 gün arası sürüyor, pembe döküntüler oluyor, döküntülerin birbiriyle birleşme eğilimi daha az oluyor.

Kızamıkta yüksek ateş, burun akıntısı, öksürük, iştahsızlık bulguları çok daha fazla olmasına rağmen, kızamıkçıkta ateş hiç olmayabilir, daha hafif ateş yapabilir, halsizlik çok fazla değildir ve döküntünün karakteri de ayırt edici özelliktedir.

5. hastalıkla karıştırmayın

Yine döküntü yapabilecek alerjik reaksiyonlar olabilir. Çok nadir karşılaşılan ilaçlara bağlı Stevens-Johnson sendromu nedeniyle ya da bazı enfeksiyonların seyri sırasında olur.

Kızamık, 5. hastalık ile karıştırılabilir. 5. hastalık genelde okul çağı çocuklarında oluyor. 3-5 gün süren halsizliği daha sonra bir haftayı bulan yüzde, arkasından vücutta kızarıklık izliyor. Genelde kızarıklık ve vücuttaki döküntü dönemi 3-4 haftayı bulabiliyor.

Genelde bu tür hastalıklar arasında en ağır seyreden, çocuklarda komplikasyon yaratma, ileride sekel bırakma, ölüm oranı en yüksek olan hastalık kızamık hastalığıdır. Bu nedenle kızamık hastalığının aşısının mutlaka yapılması gerekiyor.

kizamikasiKızamık aşısı mutlaka yaptırılmalı mı?

Kızamık aşısı ülkemizde ve dünyada 1 yaşla 15 ay arasında yapılıyor ve 4-6 yaş arasında tekrar ediliyor. Kızamık aşısı, kızamıkçık ve kabakulak aşıları ile birlikte yapılıyor. Aşının yan etkisi 7-10 gün içinde yaşanabilen hafif ateş. Kızamığa benzer hafif döküntü yapabilen aşının koruyuculuğu ise %95 oranındadır.

Su çiçeği için yıllarla antikor düzeyinin azaldığını, o nedenle tekrar dozunun gerektiğini söylemiştik. Kızamıkta ise aşıdan sonra antikor düzeyi yıllarla azalmıyor. Ancak uygulama sırasındaki başarısızlığa bağlı olarak %5 çocukta korumuyor. Koruyuculuğu %95. Bu %5 için de ikinci doz aşının 4-6 yaş arasında mutlaka yapılması gerekir.

Türkiye’de kızamık

Türkiye’de 2006’dan bu yana aşı 1 yaşına alındı. Daha önce gelişmekte olan ülkeler grubunda 9. ayda, 15. ayda ve 5 yaşında aşıyı uyguluyorduk. Şu anda 1 yaşla 15 ay arasında 1 doz, 4-6 yaş arasında ikinci bir doz yapılması hastalığa karşı %95, %98 oranında koruyor.

Yani 2 doz aşısını olan, uygun koşullarda aşısı yapılan çocuklarda kızamık hastalığı riski %3’e kadar azaltılıyor. Kızamık hastalığı ile ilgili Sağlık Bakanlığı’nın 2004’ten bu yana yaptığı kampanyalardan sonra kızamık hastalığıyla hemen hemen hiç karşılaşılmıyor.

 

Etiketler: , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,

Kategori: ÇOCUK HASTALIKLARI, Genel, Haberler